پایش وضعیت چیست ؟
( برداشت از مقاله آقای دکتر مسعودی)
روش نگهداري و تعميرات بر مبناي پایش وضعيت (CBM)
هدف از روش نگهداري و تعميرات مبتني بر وضعيت، بدست آوردن آثار و نشانه وضعيت ماشين است. در اين روش نيازي به توقف دستگاه براي کسب اطلاع از وضعيت آن نيست ودستگاه به فعالیت خود ادامه می دهد. تا اينكه بتواند بصورت اقتصادي و ايمن نگهداري شده باشد.
بهره گيري از اين روش با استفاده از تكنيكها و تجهيزات مختلفي انجام ميشود كه همه آنها مبتني بر دریافت اطلاعات از طریق زير مي باشند:
- مشاهداتي
- عملكرد
- ارتعاشات
- آنالیز روغن
- ترموگرافي
انتخاب تكنيك مراقبت وضعيت :
براي انتخاب تكنيك مناسب مراقبت وضعيت يك ماشين، بايستي ابتدا بررسي لازم از اجزاء ماشين صورت گيرد.
سپس قطعاتي كه احتمال خرابي بيشتر دارند تعيين شوند. با دانستن اين نكات وآشنايي كامل با طرز كار دستگاه ميتوان تكنيك مناسب را انتخاب نمود .در هرحال تكنيك هاي نظارت بر اساس (( عملكرد)) و (( مشاهداتي )) يك ارزيابي عمومي وضعيت را ارائه ميكند، در حاليكه تکنیکهای ( ارتعاشات) و (تجزيه روغن) اطلاعات ريز درباره دستگاه را ارائه ميدهند.
تكنيكهاي نظارت از راه آناليز ارتعاشات معمولا” براي ماشين آلات دوار، بکاربرده ميشوند، نظير: الكتروموتور، ژنراتور و توربين. اما روش آنالیز روغن بر روی کلیه ماشین آلات و تجهیزات مکانیکی که دارای روغن به عنوان روانکار و یا به عنوان انتقال قدرت هستند قابل استفاده می باشد.
با استفاده از آناليز روغن امكان تهيه اطلاعات جامع درباره ذرات فرسايشي معلق درروغن دستگاه، وجود دارد. كه ممكن است شامل تراكم، پراكندگي و يا شكل ذرات باشد. ذرات توليدي در دوره هاي: آب بندي – كار عادي – ويا مرحله رسيدن به دوره خرابي در شكل زیر آورده شده است .
با استفاده از آناليز روغن امكان تهيه اطلاعات جامع درباره ذرات فرسايشي معلق درروغن دستگاه، وجود دارد. كه ممكن است شامل تراكم، پراكندگي و يا شكل ذرات باشد. شناخت كافي از ويژگيهاي روغن هاي مورد استفاده در ماشين آلات و تجهيزات، مستلزم آشنائي با نحوه كار ماشين آلات و تجهيزات، بخصوص نحوه كار اجزاء متحركي كه نياز به روانكاري دارند و آگاهي از شرايط كار آنها مي باشد.
با توجه به تنوع روغن ها ، نه تنها شناخت از مواد تشكيل دهنده روغن و كيفيت آنها بايستي مد نظر قرار گيرد بلكه اطلاع از چگونگي شرايط كار ماشين نيز ضروري مي باشد.
اهداف و انتظارات کلی:
باتوجه به تواناییهای گسترده CM، كاربران این فن آوری در صنايع مختلف، ميتوانند براساس نياز، آگاهیهای فنی و ویژگی های كاري و تجهيزاتي خود، اهداف و انتظارات بسيار متنوعي را از اجرا و بکار گیری CM تعقيب نمايند. برخي از اهداف و انتظارات مهم CM را ميتوان به شرح ذيل خلاصه نمود:
- عيب يابي بموقع
- افزايش بهره وري
- كنترلهاي مديريتي
- كنترل و بهينه سازي PM
- ملاحظات زيست محيطی
- مطالعه و تحقيقات مختلف
- اجرای موثر RCM, RBI, …
- كنترل كيفيت محصولات توليدي
- شناسائي و كنترل عوامل فرسايش
- آگاهي از وضعيت فرسايش دستگاه
- كنترل صحت و دقت انجام سرویسها
- برنامه ريزي و كنترل كيفيت تعميرات
- افزايش قابليت اطمينان و طول عمر دستگاه
- كنترل كيفيت و صرفه جوئي در مواد مصرفي و قطعات